‘Strijd voor privacy is volgende stap van burgerrechtenstrijd’

Als we er niet om vragen, zullen we het ook niet krijgen. Facebook, Google, Apple en andere internet- en technologiebedrijven gaan pas goed voor onze privacy zorgen, als consumenten ervoor op de barricades gaan staan. „Het is tijd om te eisen dat jouw gegevens van jou zijn en niet van derden”, zegt de Amerikaanse consultant Raj Goel, die onlangs een lezing gaf in Den Haag over sociale media en privacy.

Goel verdient zijn geld onder meer met het geven van dergelijke lezingen – hij heeft een boek geschreven dat hij wil verkopen en bedrijven huren hem in omdat hij bekendstaat als computerbeveiligingsexpert. Maar dat betekent niet dat hij niet gelooft in het belang van zijn boodschap. „De strijd voor privacy is de volgende stap van de burgerrechtenstrijd.”

Het is niet in het belang van internetbedrijven om onze privacy te beschermen en eigenlijk hoeven we van overheden ook niet veel te verwachten. Pas als consumenten eisen dat smartphones en sociale netwerksites echt rekening houden met privacy, zullen we niet meer duizenden keren per maand worden bespioneerd, betoogt Goel.

Kunnen wij gewone mensen die grote, machtige bedrijven overreden om te doen wat we willen? „Ja, dat kan”, zegt Goel. „Kijk naar de geschiedenis. 150 jaar geleden hadden we ook geen recht op schone lucht of op schoon water en voedsel. Pas toen iemand als Upton Sinclair in 1905 de ongezonde omstandigheden van de voedselproductie beschreef, zei de maatschappij: genoeg, we willen schoon en gezond voedsel.”

Cultuurveranderingen zijn niet onmogelijk, benadrukt Goel. Veertig jaar geleden las niemand bijsluiters van medicijnen, of het etiket van etenswaren. Tegenwoordig wel. „Als je bereid bent om vijf of tien minuten te besteden aan het lezen van je voedselverpakking en het vragen aan je arts waarom bepaalde medicijnen nodig zijn, waarom zou je dan ook niet vijf minuten de tijd kunnen nemen om vragen te stellen over de technologie die je gebruikt?”

In plaats van alleen te zeggen: wauw, wat een mooie telefoon, zouden we ook moeten kijken naar de privacybezwaren van een product. „Zorg dat je een meer bewuste consument bent. Twintig jaar geleden had je alleen eieren. Nu heb je scharreleieren, biologische eieren, vrije uitloop. We hebben eerlijke kleding en voedsel. Het is nu tijd voor eerlijke technologie.”

Gepubliceerd op dinsdag 19 maart 2013 in nrc.next