Er is er één jarig, hoera, hoera! Vandaag precies vijftien jaar geleden is het Wereldgezondheidsorganisatie Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging in werking getreden. Bij dit verdrag (in het Engels: Framework Convention on Tobacco Control, FCTC) zijn zowel Nederland als individueel land als de Europese Unie aangesloten. Het is een uniek verdrag, waarin staat dat overheden ‘waakzaam’ moeten zijn ‘ten aanzien van pogingen van de tabaksindustrie om inspanningen ten behoeve van tabaksontmoediging te ondermijnen of te ontkrachten’. Ik besteed in mijn boek Het lijkt Washington wel. Hoe lobbyisten Brussel in hun greep hebben een hoofdstuk aan de totstandkoming van het verdrag en bespreek hoe het tot nu toe wordt nageleefd.
Een van de afspraken in het FCTC-verdrag is om transparant te zijn over gesprekken met de tabaksindustrie. Het advies is om gesprekken in het openbaar te houden, of wanneer ze achter gesloten deuren plaatshebben een verslag openbaar te maken. Dat principe is ook bij de Europese Commissie nog niet helemaal ingeburgerd. Zo was er een medewerker van de Eurocommissaris voor Europees Nabuurschapsbeleid en Uitbreidingsonderhandelingen die een e-mail ontving van British American Tobacco (BAT). De e-mail werd op mijn verzoek (grotendeels) openbaar gemaakt.
Van het daaropvolgende gesprek tussen de EU-ambtenaar en BAT bestaat alleen het volgende verslag, een zeer korte e-mail van de ambtenaar in kwestie. Volgens mij is deze e-mail te summier om te voldoen aan de transparantie-eisen uit FCTC.
Meer over deze casus en andere manieren waarop de tabaksindustrie de beperkingen van het FCTC-verdrag probeert te omzeilen, vind je in het boek Het lijkt Washington wel. Hoe lobbyisten Brussel in hun greep hebben. Het verschijnt op 12 maart 2020 en is nu al te bestellen!
Peter Teffer 