Een week nadat in de New York Times in een opinieartikel de historische invloed van WikiLeaks werd geminimaliseerd, komt de website met een nieuwe collectie van geheim materiaal.
Bill Keller schreef vorige week in de New York Times – een van de kranten die in 2010 met de website samenwerkten – dat die samenwerking weliswaar voor een aantal zeer belangrijke nieuwsverhalen heeft gezorgd, maar dat de uitwerking averechts is geworden. In reactie op de publicatie van de diplomatieke post en de documenten over de Amerikaanse oorlogen in Irak en Afghanistan, is het juist minder aantrekkelijk en gemakkelijk geworden voor potentiële klokkenluiders, schreef Keller:
In the immediate aftermath of the breach, several news organizations (including this one) considered creating secure online drop-boxes for would-be leakers, imagining that new digital Deep Throats would arise. But it now seems clear that the WikiLeaks breach was one of a kind – and that even lesser leaks are harder than ever to come by.
The Obama administration has been much more aggressive than its predecessors in pursuing and punishing leakers. (…) The most palpable legacy of the WikiLeaks campaign for transparency is that the U.S. government is more secretive than ever.
De publicaties die WikiLeaks wereldberoemd maakten, kwamen allemaal van een bron, vermoedelijk de Amerikaanse militair Bradley Manning. Zijn arrestatie en behandeling in de cel is vast niet erg motiverend geweest voor mensen met toegang tot geheime documenten die overwegen om de klok te luiden.
De nieuwe documenten, die worden geplaatst onder de titel The Global Intelligence Files, zijn echter niet gelekt door een klokkenluider. De 5,5 miljoen e-mails die WikiLeaks in handen zegt te hebben, zijn gehackt. Dit lijkt een moreel failliet voor de idee die tijdens de WikiLeaks-hype van 2010 de ronde ging: dat de site de weg had bereid voor nog meer klokkenluiders. Nieuwe media hebben de drempel verlaagd voor potentiële klokkenluiders, schreef ik iets meer dan een jaar geleden in een boekrecensie over vijf WikiLeaks-boeken. Maar als WikiLeaks voortaan alleen nog gestolen, in plaats van gelekt materiaal kan publiceren, zullen ze de naam moeten veranderen in WikiHacks.
Peter Teffer 
Nanjing zit in de cel omdat hij de wet overtrad. Hoe precies is hacken dan anders, moreel verwerpelijker? Is de ene wetsovertreder moreel juister dan de andere?
Nanjing is natuurlijk Manning. Stomme autocomplete.(en het niet kunnen editen van commentaar)
Dat is een interessante vraag. Klokkenluiden klinkt heldhaftig, terwijl hacken wordt gezien als stiekem en diefstal. Als beide zaken in een land tegen de wet zijn, dan is er alleen nog dat verschil van perceptie. Overigens ging WikiLeaks er wel altijd prat op dat ze alleen een mediabedrijf was en alleen maar documenten ontving. Dat had natuurlijk te maken met ‘deniability’.
Ze hebben nu ook gewoon documenten ontvangen. Alleen ditmaal van een als “crimineel bestempelde organisatie”; in zoverre als een anarchistische losse internationale bende crimineel en organisatie kan zijn.
Wikileaks ontving ook hier gewoon documenten van derden. Informatie die waarschijnlijk volgens meeste internationale wetten op minder strafbare wijze bekomen is dat de eerdere gelekte documenten. Op het lekken van staatsgevaarlijke informatie staan immers levenslange en zeer zware straffen. Terwijl op het hacken en lekken van accounts slechts enkele jaren staan.
Verder haal je de column van de NYT aan. Tot nogtoe een van de slechtst beargumenteerde stukken van Keller ooit! Een enorme tegenvaller van een verder erg intelligent lijkend persoon.
Hij doet het namelijk lijken alsof Wikileaks schuldig is aan versterkte beveiliging en hardere straffen voor klokkenluiders. Dat is net zo onzinnig als de door veel (ex-)Arabische dictators gebezigde uitspraak dat “de rebellen het schuld zijn dat er zoveel doden vallen” zonder rebellen geen oorlog. Zonder oorlog geen oorlogslachtoffers. Dat is simpelweg oorzaak en gevolg omdraaien.
Uiteraard is een verband tussen de publicaties van Wikileaks en de verhardde aanpak van klokkenluiders onmiskenbaar helder. Maar moet wikileaks dan inbinden? Heeft de achterkamerpolitiek en gesloten organisatie gewonnen van de voorvechters voor transparantie? Door gewoon hard terug te slaan?
Natuurlijk niet. Gesloten organisaties willen hun macht en werkwijze behouden en verbergen voor transparantie. Na een overduidelijke winst door de Wikileaks-aanhangers, hebben ze teruggeslagen met hardere straffen, marteling en meer geslotenheid. Nu is het weer aan de voorvechters voor transparantie om een slag uit te delen; een verassingsaanval op een onverwacht doelwit, met onverwachtte troepen. Het lijkt verdomme wel een oorlog!
Uiteraard is het niet de schuld van WikiLeaks dat (Amerikaanse) autoriteiten hebben besloten strenger te controleren op klokkenluiders. Maar het is wel zuur dat dit het (onbedoelde) effect is geweest van een poging meer openheid te krijgen. De grote vraag is inderdaad, waar je in de laatste alinea terecht op wijst: what’s next? Kennelijk is er een groep mensen die vindt dat als je de informatie niet ‘goedschiks’ (dat wil zeggen gemakkelijk te downloaden terwijl je Lady Gaga playbackt) kunt krijgen, die dan maar kwaadschiks moet verkrijgen. Dan kom je op de discussie: wie heeft het recht om te besluiten welke informatie openbaar hoort te zijn?
> wie heeft het recht om te besluiten welke informatie openbaar hoort te zijn?
Nee. Die vraag dien je om te draaien in een vertegenwoordigende democratie:
«wie heeft het recht om te besluiten welke informatie geheim, gecensureerd en tijdelijk ontoegankelijk hoort te zijn?»
Die vraag is namelijk veel makkelijker te beantwoorden.