Het is nu ruim 3,5 jaar sinds bekend werd dat Volkswagen had gefraudeerd bij emissietests (en anderhalf jaar sinds mijn boek daarover verscheen). Toch blijft er nieuws komen met betrekking tot een van de grootste gezondheidsschandalen uit de geschiedenis van de Europese Unie.
Vandaag maakte de Europese Commissie bekend dat haar voorlopige conclusie van een kartelonderzoek is dat de Duitse autobedrijven BMW, Daimler en VW hebben samengespannen om de ontwikkeling van filtertechnologie tegen te gaan. De verdenking luidt, volgens het persbericht:
“The Commission’s preliminary view is that BMW, Daimler and VW participated in a collusive scheme, in breach of EU competition rules, to limit the development and roll-out of emission cleaning technology for new diesel and petrol passenger cars sold in the European Economic Area (EEA). (…) The Commission’s preliminary view is that the car manufacturers’ behaviour aimed at restricting competition on innovation for these two emission cleaning systems and in doing so, denied consumers the opportunity to buy less polluting cars, despite the technology being available to the manufacturers.”
In de woorden van de verantwoordelijke eurocommissaris, Margrethe Vestager:
“Companies can cooperate in many ways to improve the quality of their products. However, EU competition rules do not allow them to collude on exactly the opposite: not to improve their products, not to compete on quality. We are concerned that this is what happened in this case and that Daimler, VW and BMW may have broken EU competition rules. As a result, European consumers may have been denied the opportunity to buy cars with the best available technology. The three car manufacturers now have the opportunity to respond to our findings.”
Deze verdenking stamt al uit de zomer van 2017, toen weekblad Der Spiegel melding maakte van het kartelonderzoek. Het gebeurde net voordat mijn boek naar de drukker ging, en ik schreef toen al dat dit kartelonderzoek niet alleen relevant is voor consumenten, maar voor iedere EU-burger – immers zijn er duizenden die vroegtijdig overlijden door slechte luchtkwaliteit:
[De autobedrijven] zouden onder meer afspraken hebben gemaakt over de grootte van de AdBlue-tank en hebben overlegd hoe ze met zo min mogelijk inspanning aan de EU-normen voor stikstofoxiden konden voldoen. Het blad [Der Spiegel] suggereert dat door de kartelafspraken technologische vooruitgang naar schonere dieselauto’s misschien is vertraagd. Als dat waar is, dan gaat het hier niet alleen om een grove misleiding van consumenten. Dan zou er een samenzwering hebben plaatsgehad tussen enkele van Duitslands grootste bedrijven die de volksgezondheid van Europese burgers heeft beschadigd.
Zoals het persbericht van de Commissie al meldde, de conclusie is voorlopig. De bedrijven hebben nu de kans om zich te verdedigen. Maar het feit dat dit bericht openbaar is gemaakt geeft de indruk dat de Commissie behoorlijk stevig bewijs meent te hebben. Wordt vervolgd.
Peter Teffer 