Internet is allang niet meer vrij en grenzeloos. Toch hoopt web-denker Tim Wu dat gebruikers bij internetbedrijven blijven opkomen voor hun rechten.
Rotterdam, 23 aug. Tim Wu beseft dat het een cliché is. Maar om ervoor te zorgen dat het internet open en vrij blijft, moeten burgers zelf hun stem laten horen. Wu is een van de bekendste voorstanders van ‘netneutraliteit’, het principe dat een internetaanbieder alle datapakketjes die hij verstuurt gelijk behandelt. Vorige maand verhief Chili als eerste land ter wereld netneutraliteit tot wet. Zo wordt daar voorkomen dat een internetprovider een voorkeursbehandeling geeft aan bepaalde websites (bijvoorbeeld bedrijven die daar voor betalen, of dochterbedrijven van de provider).
De Amerikaan Wu, hoogleraar auteursrecht en communicatie aan de Columbia Law School in New York, wil dat ook zijn land netneutraliteit omhelst. Volgens Wu moeten er twee dingen gebeuren. „Er moet een wet komen voor netneutraliteit, zoals het recht op vrijheid van meningsuiting. Maar belangrijker nog is dat het publiek waarde gaat hechten aan netneutraliteit”, zegt Wu via het telefoonprogramma Skype. „Als het publiek niet massaal in opstand komt, zullen de grote bedrijven bepalen hoe het internet er uit gaat zien. De organisatie die netneutraliteit zou moeten afdwingen, toezichthouder FCC, heeft moed nodig om de industrie aan te kunnen.”
In april oordeelde een rechter dat de Federal Communications Commission niet de bevoegdheid heeft om te oordelen over netneutraliteit. De FCC had internetprovider Comcast op de vingers getikt, omdat het de toegang tot BitTorrent, een muziek- en filmruildienst, had beperkt. Sindsdien praatte de FCC met internet- en telecombedrijven om tot een compromis te komen, maar die gesprekken zijn eerder deze maand op niets uitgelopen.
Volgens Wu, co-auteur van het standaardwerk over de werking van internet Who controls the internet?, is de strijd voor netneutraliteit een gevecht tegen een machtige lobby. „De FCC houdt sinds 1934 toezicht op alle communicatiemiddelen, dus nu ook over het internet. Maar commissieleden vrezen dat ze na hun baan bij de FCC nergens meer aan de slag kunnen.” De gesprekken van de toezichthouder FCC met internet-en telecombedrijven werden gestaakt kort voordat internetbedrijf Google met telecombedrijf Verizon een eigen beleidsvoorstel voor een netneutraliteitwet presenteerde. In dat voorstel werden mobiel internet en potentiële nieuwe internetdiensten uitgezonderd van de regel om neutraal te zijn jegens verstuurde informatie. Google, kreeg veel kritiek op het voorstel.
Mensen gebruiken steeds vaker mobiele apparaten om het internet op te gaan, en ook daarbij moet de neutraliteit worden beschermd, vindt Wu: „Ik denk dat Google zich heeft vergist met het beleidsvoorstel. Google dacht waarschijnlijk dat het Verizon opener kon maken. Maar wie bekeert wie?”
In november verschijnt een nieuw boek van Wu getiteld The Master Switch: The Rise and Fall of Information Empires. Daarin beschrijft hij de geschiedenis van de openheid van media. „Elke keer was er hetzelfde patroon. Een nieuw medium begon idealistisch, maar dan namen grote bedrijven het over en werd het een gesloten medium. Somber, ja. Maar ik hoop dat we internet nog kunnen redden.”
Gepubliceerd op 23 augustus 2010 in NRC Handelsblad
Peter Teffer 