Einde voor Spinneman

Door Peter Teffer

Spider-Man ligt er halfdood bij. Zijn masker is gescheurd, overal sijpelt bloed uit zijn lichaam. Een toepasselijke omslag voor de laatste Nederlandstalige editie van de superheldenserie, die afgelopen maand verscheen. Na dertig jaar vrijwel onafgebroken te zijn verschenen, is het in Nederland afgelopen met de avonturen van de man die zijn krachten kreeg door een beet van een radioactieve spin.

Tussen 1966 en 1976 verschenen er al avonturen van Spinneman, de X-Mannen, de Vier Verdedigers en de Wrekers. Maar in 1979 begon uitgeverij Juniorpress met een reeks vertalingen van superheldenstrips van de Amerikaanse uitgeverij Marvel, die sindsdien vrijwel elke maand in het Nederlands verschenen. Deze uitgaven (zonder de nu knullig klinkende vertalingen van namen) waren voor veel lezers de eerste kennismaking met superhelden-comics, te koop in boekhandel, sigarenwinkel en supermarkt. De originele Amerikaanse edities kochten ze later in stripspeciaalzaken. Toch bleven veel lezers de Nederlandstalige comics kopen. Uit verzamelwoede, nostalgie en vooral vanwege de community avant la lettre waar lezers van Juniorpress toe hoorden. De Juniorpress-edities kenden een levendige brievenrubriek, waarin lezers filosofeerden over de diepere betekenis van de rassenhaat tegen mutanten, twistten over de vraag of tekenaar Bill Sienkiewicz belabberd of briljant was en vertalers wezen op opmerkelijke vertalingen. Een van de vertalers maakte zich bij de lezers onsterfelijk door het poëtische „So be it” te verbasteren tot „Mij best”. Drie jaar geleden leek er een einde te komen aan de superheldencomics in Nederland. Juniorpress zag er geen heil meer in. De populairste helden werd gered door uitgeverij Z-Press. Tijdelijk.

Want hoewel Marvel sinds 2000 in de bios succes na succes scoort, heeft zich dat niet vertaald naar extra lezers. „De economische crisis doet momenteel de verkochte oplages nog verder dalen”, zegt uitgever Robert van Ginhoven van Z-Press op het internetforum weeklydose.com. Maar… Spider-Man-vertaler Olav Beemer schrijft op hetzelfde forum dat „iemand met hart voor de Nederlandse superheldencomics” een doorstart onderzoekt. Superhelden zijn taai.

Gepubliceerd op 1 december 2009 in NRC Handelsblad.